Temiz Kod Yazmanın 7 Altın Kuralı | Yazılım Geliştirme | Özel Yazılım

Yazılım geliştirme sürecinde, çalışan bir kod yazmak yeterli değildir.
Bakımı kolay, okunabilir ve üzerinde değişiklik yapılması mümkün olan temiz kod yazmak, hem sizin hem de ekip arkadaşlarınızın gelecekteki iş yükünü büyük ölçüde azaltır.
Peki, “temiz kod” ne anlama geliyor ve nasıl yazılır?
Çit Teknoloji olarak, temiz kod yazmanın 7 altın kuralını sizin için derledik.

1. Anlamlı İsimler Kullanın

Değişkenler, fonksiyonlar, sınıflar ve modüller için açıklayıcı ve anlamlı isimler seçin.
“x”, “temp” veya “data” gibi genel isimlerden kaçının.
Örneğin:
getUserData() yerine fetchUserDetailsFromDatabase() gibi, fonksiyonun amacını doğrudan ifade eden isimler kullanın.
Bu yaklaşım, kodun ne işe yaradığını anlamak için ekstra çaba gerektirmez.

2. Fonksiyonları Kısa ve Tek Amaca Yönelik Tutun

“Tek Sorumluluk Prensibi”ne (Single Responsibility Principle) göre her fonksiyon yalnızca tek iş yapmalıdır.
Fonksiyonlar kısa, öz ve net olmalı; bir bakışta ne yaptığı anlaşılmalıdır.
Örneğin, veri kaydetme ve e-posta gönderme işlemleri aynı fonksiyonda olmamalıdır.
Bu işlemler iki ayrı fonksiyon olarak yapılandırılmalıdır.

3. Yorum Satırlarını Akıllıca Kullanın

Her satıra yorum yazmak yerine, yalnızca karmaşık algoritmalar veya sıra dışı iş mantıkları için açıklayıcı yorumlar ekleyin.
Yorumlar “neden bu şekilde yapıldığına” dair bilgi vermeli,
“ne yapıldığına” değil.
İyi bir kod zaten kendini açıklamalıdır.

4. Kodu Düzenli ve Tutarlı Biçimlendirin

Kodun okunabilirliği için girintiler, boşluklar, satır uzunlukları ve parantez yerleşimleri tutarlı olmalıdır.
Ekip içinde bir stil rehberi belirlemek veya Prettier, Black gibi otomatik kod biçimlendiriciler kullanmak faydalıdır.
Bu sayede tüm ekip üyeleri, birbirlerinin kodlarını rahatlıkla anlayabilir.

5. Hata Yönetimini Göz Ardı Etmeyin

Hataları sadece loglamak yetmez; anlamlı hata mesajları vermek ve bu hataları doğru bir şekilde ele almak gerekir.
try-catch bloklarını etkili kullanın.
İstisnaları gözden kaçırmak, uygulamanın çökmesine ya da kullanıcıların kafasının karışmasına yol açabilir.

6. Tekrar Eden Koddan Kaçının (DRY Prensibi)

“Don’t Repeat Yourself” prensibi, aynı kod bloklarını tekrar tekrar yazmamayı savunur.
Tekrar eden yapıları fonksiyonlara, sınıflara veya modüllere ayırın.
Bu sayede hem bakım kolaylaşır hem de hata yapma ihtimali azalır.

7. Test Edilebilir Kod Yazın

Kodun test edilebilir olması, onun kalitesini doğrudan etkiler.
Bağımlılıkları azaltın, bileşenleri modüler yapın.
Bu sayede birim testlerini (unit test) kolayca yazabilir, ileride oluşabilecek hataları erken tespit edebilirsiniz.

Sonuç

Temiz kod yazmak yalnızca iyi görünmek için değil; sürdürülebilir, anlaşılır ve ekip çalışmasına uygun yazılım geliştirmek için gereklidir.
Bu yedi temel kuralı uyguladığınızda, sadece çalışan değil, uzun vadede başarı sağlayan kodlar üretirsiniz.
Çit Teknoloji olarak hatırlatmak isteriz:
Yazdığınız kod sizin kartvizitinizdir. Her satırda kaliteyi hedefleyin.